Çevre Etki Değerlendirmesi
Gerçekleştirilecek bir projenin çevreye olan etkilerinin tespit edilme çalışmalarına çevre etki değerlendirmesi adı verilir. Projelerin çevreye vereceği olumsuz etkileri önleme ve bu zararı minimuma indirgemek için önlem alma gibi süreçleri kapsar. Değerlendirme yaparken çevresel etki tek başına ele alınmaz. Projelerin sağlayacağı sosyal sonuçlar ve alternatif çözümler ile bir arada gelişir. Yani karar verme aşamasında etkili olan ancak tek başına düşünülmeyen bir süreçtir.
Çevresel etki değerlendirmesi amacı çevreyi, ekonomik politikalara karşı koruyarak tahrip olmamasını sağlamaktır. Tabii ki bunu yaparken sosyal ve ekonomik gelişmelere engel olmaz. Yalnızca planlana projenin çevreye verebileceği olumsuz etkileri en az indirgemeyi ve bunları tespit edere gerekli tedbirleri almayı hedefler.
Çevresel Etki Değerlendirmesine Neden İhtiyaç Duyulur?
Çevresel etki değerlendirmesi önemi çevre şartlarının ekonomi çıkarlar doğrultusunda görmezden gelinmesi önlemek açısından çok önemlidir. Sanayileşmeden dolayı işletmeler ileri teknolojilerle çalışmaya başlamıştır. Bu da olası çevre sorunlarını beraberinde getirir. Hem üretime devam etmek hem de çevreyi korumak için gerekli tedbirleri almak önemli bir detaydır. Bu yüzden de çevre etki değerlendirmesi maddeleri belirlenmiş ve sözü geçen işletmeler zorunlu kılınmıştır. Böylece olası çevre riskleri minimuma indirgenerek sağlıklı bir şekilde üretime devam edilebilir. Yönetmelikte, çevre etki değerlendirmesine tabi olan sektörler Ek-1 ve Ek-2 olarak iki grupta değerlendirilmiştir. Bu gruplar içinde bulunan alt sektörler ise şunlardır:
- Sanayi
- Enerji
- Tarım, orman, gıda ve su kültürü
- Madencilik
- Turizm ve konut
- Ulaşım, altyapı
- Kimya, petrokimya, ilaç ve atıklar
Bakanlık yukarıda sayılan sektörler için Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu veya Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumsuz şeklinde karar verebilir. Çevresel etki değerlendirme kriterleri yönetmeliğe göre belirlenmiş olup çevresel koşulları iyileştirmeye yöneliktir.
Çevresel Etki Değerlendirmesi Ne Gibi Artılar Sunar?
Çevresel faydayı artırma ve masrafları kısma konusunda pek çok alternatif sunan ÇED, halkın katılımı ile proje sahibine olan güveni artırır. Çevresel etki değerlendirmesi süreci sonunda işletmelerin elde edeceği avantajlar aşağıda verilmiştir:
- Karar verirken daha bütüncül düşünmeyi sağlar.
- İşbirlikçi bir yaklaşım sunduğundan demokrasiye katkıda bulunur.
- Çevrenin görebileceği olumsuz etkileri minimize eder.
- Çevresel koşulları iyileştirme konusunda alternatif çözümler sunar.
- İşletmelerin verimli bir şekilde üretim yapmak için en iyi koşullara sahip olmasında etkilidir.
- İşletmelerin kendi kendilerini iyileştirmelerini sağlar.
- Proje maliyeti konusunda tasarruf etme seçenekleri sunar.
Çevresel etki değerlendirmesi hizmeti veren AYA OSGB işletmelerin çevresel standartlara uygun hale gelmesini amaçlar. Güvenilir ve alanında uzman personellerle çevresel etkiyi değerlendirir. Hem çevreyi hem de işletmeyi korur.
Çevre Etki Değerlendirmesi Yapılmazsa Ne Olur?
Çevre etki değerlendirmesi yönetmeliği kararına göre çevresel etki değerlendirmesi yapmaya tabi olan işletmeler eğer bu değerlendirme hizmetini almazsa faaliyete başlayamazlar. Proje sahipleri teşvik, izin veya ruhsat alamaz. Karar alınmadan faaliyete başlayan projelere ise proje bedelinin %2’si kadar cezai işlem uygulanır. Olumlu karar çıkana kadar projenin süresiz durdurulması söz konusudur. Çevresel etki değerlendirme uzmanları tarafından verilen bu hizmet Çevre ve Şehircilik İl Bakanlığı tarafından yürütülür. Değerlendirme sürecinde; çevre etki değerlendirmesi başvurusu yapılır, halkın katılımı ile bir toplantı yapılır, komisyon oluşturulur. Çevresel etki değerlendirmesi raporu Bakanlığa iletilir, komisyon raporu inceler ve halkın görüşü alınır. ÇED olumlu veya ÇED olumsuz kararı alınır. Olumlu karar alınan projeler, gerekli koşulların yerine getirilip getirilmediğini tespit etmek amacıyla incelenir.
ÇED hizmeti veren AYA OSGB’nin güvenilir faaliyetlerini tercih ederek işletmeniz ve projelerinizin yönetmeliğe ve esasa uygun gerçekleştirilmesini sağlayabilirsiniz.